گان جراحی چیست؟
گان جراحی یکی از لباسهای بهداشتی است که به منظور جلوگیری از انتقال عفونت در حین عملهای جراحی استفاده میشود. این گانها بهویژه در اتاق عمل و محیطهای پزشکی طراحی شدهاند.
گان جراحی: کاربردها و ویژگیها
گان جراحی یکی از اصلیترین تجهیزات پزشکی است که در طول عملهای جراحی برای حفاظت از بیمار و تیم جراحی استفاده میشود. این پوشش مهم نه تنها از انتقال عفونتها جلوگیری میکند بلکه محیط جراحی را بهداشتی و ایمن نگه میدارد. در این مقاله به بررسی کاربردها، انواع، و ویژگیهای مختلف گان جراحی پرداخته میشود.
هدف اصلی استفاده از گان چیست؟
هدف اصلی استفاده از گان جراحی، کاهش خطر عفونت برای بیماران و ایجاد یک محیط استریل است. این لباسها به گونهای طراحی شدهاند که از نفوذ ویروسها و باکتریها جلوگیری کنند.
ویژگیهای اصلی گان جراحی
- اندازه و شکلهای مختلف: برای استفاده با انواع بدنها
- مقاوم در برابر مایعات
- تنفسپذیری راحت: برای راحتی افرادی که از آن استفاده میکنند
- قابلیت استریل شدن
مواد سازنده گان جراحی
گانهای جراحی معمولاً از ترکیبات پنبه، پلی استر و پلی پروپیلن ساخته میشوند. این مواد به گونهای طراحی شدهاند که پوشش کاملی برای بدن در طول عمل جراحی فراهم کنند.
تفاوت گان استریل با گان غیر استریل
گان استریل دارای استانداردهای بهداشتی بالاتری است و از طریق روشهای مختلفی مانند اشعه گاما و اتوکلاو استریل میشود.
مراحل تهیه گان استریل
- انتخاب مواد اولیه مناسب: استفاده از پارچههای با کیفیت و استاندارد
- حمل و نقل: دقت در بستهبندی برای جلوگیری از آلودگی
مزایای گانهای قابل شستشو
گانهای قابل شستشو به عنوان یکی از گزینههای اقتصادی و پایدار در محیطهای پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند. این گانها قابلیت استفاده مجدد پس از شستشو و ضدعفونی دارند که میتواند هزینههای بیمارستانها و مراکز درمانی را کاهش دهد. علاوه بر این، این گانها معمولاً از مواد با کیفیت و مقاوم ساخته میشوند که دوام بیشتری نسبت به گانهای یکبار مصرف دارند. این نوع گانها برای استفاده در محیطهای با تعداد زیاد عملیات جراحی یا بیمارستانهای شلوغ بسیار مناسب هستند.
- راحتی
- دوام بالا
- استفاده مجدد
گانهای چهل گرمی
این نوع گانها سبک و دارای قابلیت تنفس هستند و معمولاً از مواد مختلفی مانند نایلون و اسپاندکس ساخته میشوند.
انواع گان جراحی
گانهای جراحی به دو دسته اصلی استریل و غیر استریل تقسیم میشوند. گانهای استریل بهطور خاص برای استفاده در محیطهای کاملاً تمیز مانند اتاق عمل طراحی شدهاند و از انتقال هر گونه عفونت به بیمار جلوگیری میکنند. در مقابل، گانهای غیر استریل برای موقعیتهایی استفاده میشوند که نیاز به سطح بالای استریل بودن وجود ندارد، مانند معاینات پزشکی یا بخشهای دیگر بیمارستان. تفاوت اصلی بین این دو نوع گان در روش تولید و بستهبندی آنها است؛ گانهای استریل تحت شرایط کنترل شده تولید و سپس بستهبندی میشوند، در حالی که گانهای غیر استریل معمولاً در شرایط کمتری از نظر استریلیزاسیون تولید میشوند.
- گان یکبار مصرف: این نوع گانها به دلیل قابلیت استفاده یکباره، از بالاترین سطح بهداشتی برخوردارند و معمولاً در عملهای جراحی حساس و طولانی مدت استفاده میشوند. پس از استفاده، این گانها به سرعت دفع میشوند تا از هر گونه آلودگی احتمالی جلوگیری شود.
- گان چندبار مصرف: این گانها از مواد مقاوم و قابل شستشو ساخته شدهاند و پس از هر بار استفاده میتوان آنها را شست و دوباره مورد استفاده قرار داد. این گانها برای بیمارستانهایی که هزینهبر بودن گانهای یکبار مصرف برایشان مشکلساز است، گزینهای مناسب میباشند.
گان ایزوله و گان ایزوله جراحی
گان ایزوله به گونهای طراحی شده است که از هرگونه تماس مستقیم با مواد آلوده یا عفونی جلوگیری کند. این گانها معمولاً در بخشهای ویژه مانند ICU یا در زمان شیوع بیماریهای عفونی مورد استفاده قرار میگیرند. گان ایزوله جراحی نیز مشابه گان ایزوله است اما با این تفاوت که برای استفاده در اتاق عمل و در جریان عملهای جراحی طراحی شده است. این گانها باید توانایی محافظت بالا در برابر مایعات و عفونتها را داشته باشند.
گان غیر جراحی و گان رویهای
گانهای غیر جراحی معمولاً در بخشهایی استفاده میشوند که نیازی به محافظت شدید در برابر عفونتها نیست. این گانها برای پزشکان، پرستاران و سایر کارکنان بیمارستانی که به طور مستقیم در عملهای جراحی شرکت نمیکنند، طراحی شدهاند. گانهای رویهای نیز به عنوان یک پوشش محافظ برای افرادی که نیاز به محافظت سطحی دارند، مانند بازدیدکنندگان یا تکنسینهای اتاق عمل، مورد استفاده قرار میگیرند.
گان اتاق عمل و رنگ آن
گان اتاق عمل یکی از مهمترین ابزارها در محیط جراحی است. این گانها از مواد با کیفیت بالا و مقاوم در برابر نفوذ مایعات و خون ساخته شدهاند تا حداکثر محافظت را فراهم کنند. رنگ گان جراحی نیز به دلیل خاصیت آرامشبخشی و کاهش تنش در محیط اتاق عمل، معمولاً سبز یا آبی انتخاب میشود. این رنگها به کاهش خستگی چشم و تمرکز بهتر جراحان کمک میکنند.
نکات مهم درباره گان جراحی
هنگام انتخاب و استفاده از گان جراحی، باید به چند نکته مهم توجه شود:
- تناسب و راحتی: گان باید بهطور کامل بدن را پوشش دهد و در عین حال راحتی لازم برای حرکت جراح را فراهم کند.
- مقاومت در برابر مایعات: گان باید از مواد مقاومی ساخته شده باشد که از نفوذ مایعات بدن و خون جلوگیری کند.
- استریلیزاسیون: اطمینان از استریل بودن گان برای جلوگیری از انتقال عفونت ضروری است.
- تهویه مناسب: گان باید دارای ویژگیهایی باشد که از تعریق و احساس گرما در جراح جلوگیری کند.
روش پوشیدن گان جراحی
پوشیدن گان جراحی به درستی و به ترتیب صحیح از اهمیت زیادی برخوردار است. این فرآیند باید در محیطی کاملاً استریل انجام شود تا از هرگونه آلودگی جلوگیری شود. مراحل زیر بهطور کلی برای پوشیدن گان جراحی توصیه میشود:
- شستن دستها: ابتدا دستها باید بهطور کامل با صابون آنتیباکتریال شسته شوند.
- پوشیدن دستکش: دستکشهای استریل باید قبل از پوشیدن گان به دستها زده شوند.
- پوشیدن گان: گان باید از پشت باز شود و بهطور دقیق به دور بدن پیچیده شود. سر آستینها باید به درستی پوشانده شوند تا از هرگونه تماس مستقیم با محیط جلوگیری شود.
- بستن گان: گان باید بهطور محکم در پشت بدن بسته شود تا در طول جراحی جابجا نشود.
با رعایت این نکات، میتوان از انتقال عفونتها و حفظ بهداشت در محیط جراحی اطمینان حاصل کرد.
نتیجهگیری
گانهای جراحی از اهمیت ویژهای در حفظ بهداشت و جلوگیری از عفونت در محیطهای پزشکی برخوردارند. انتخاب گان مناسب با توجه به شرایط و نیازهای خاص هر عمل جراحی ضروری است.